قوانین داوری داخلی و بین‌المللی
تمایز اجرای اصل استقلال و بی‌طرفی داور در قوانین داوری داخلی و بین‌المللی
مطابق قوانین داوری بین‌المللی، شخصی که به‌عنوان داور مورد پیشنهاد قرار می‌گیرد باید هرگونه اوضاع و احوالی را که موجب تردید در مورد بی‌طرفی و استقلال او می‌شود به‌صورت مکتوب بیان نماید. دراین‌خصوص قانون نمونه آنسیترال مطابق ماده 198512 همراه با اصلاحات 2006 صراحتاً این قانون بیان می‌دارد هر شخصی که به‌عنوان داور معین گردد، از ابتدای انتصاب به‌عنوان داور و یا در طول جریان داوری، داور بایستی بدون تأخیر هرگونه اوضاع و احوالی را که موجب بروز تهدیدهای غیر موجهی در مورد نقض بی‌طرفی و استقلال او می‌گردد افشا نماید؛ لذا قواعد داوری اتاق بازرگانی بین‌المللی نیز به‌عنوان‌مثال، در قواعد قابل‌اجرا از اول ژانویه 1998 مطابق 11 می 1376 در ماده 61 این قانون جرح داور به تصویر کشیده است که ناشی از عدم استقلال و بی‌طرفی اوست یا این که داور نکاتی را اعلام کرده که ناشی از اوضاع و احوالی است که از عدم استقلال داور خبر می‌دهد.
در واقع داوری در تجارت بین‌الملل طرف‌داران بیشتری از داوری در حقوق داخلی دارد. تجار بین‌المللی تمایل بیشتری دارند که اختلاف خود را به‌صورت غیررسمی و بر اساس قوانین و اصول حقوقی همراه با الزام‌های مناسب بابت اجرای رأی داور، حل‌وفصل نمایند. این عوامل دست‌به‌دست هم داد تا داوری تبدیل به یک نهاد مهم در جارت بین‌الملل گردد و تا جایی که بیش از نود درصد اختلاف به داوری ارجاع گردد؛ لذا فواید بررسی موضوعات از طریق داوری، مانند الزام‌آور بودن رأی داوری که طرفین را در خصوص ارجاع اختلاف خود به داوری ترغیب می‌سازد. کوتاه شدن روند دادرسی و سرعت در رسیدگی و استفاده از آراء افراد متخصص در امر داوری و مورد اطمینان بودن داور نیز از خصایص و فواید داوریست که با تدوین و تصویب قانون نمونه تجاری بین‌المللی یا نسیترال در سرتاسر جهان به‌عنوان یک الگو از آن استقبال شد و رفته‌رفته اکثر کشورهای جهان از این قانون تبعیت نمودند قوانین آن را در قوانین داوری داخلی خویش گنجاندند.
قابل‌ذکر است روابط بازرگانی چه در داخل کشور و چه در سطح بین‌الملل از اهمیت والایی بابت اعتلای جایگاه اقتصادی جامعه برخوردار است. به‌طوری‌که قانون تجاری بین‌المللی داوری ایران مصوب سال 1376 با الگو گرفتن از قوانین بین‌المللی آنسیترال تدوین و تصویب گردیده است؛ لذا مقنن سعی داشته تا حدودی در تنظیم مقررات داوری بین‌المللی تجاری و بازرگانی، از قوانین آنسیترال یا قوانین نمونه داوری بین‌المللی تبعیت نماید ولیکن اجرای اصل استقلال و داوری در کشور ما با موانع اساسی روبروست و مشکل و چالش اصلی عدم تدوین قوانین جامع و کامل داوریست.
به‌عنوان‌مثال داور در هیئت داوری بورس و اوراق بهادار، رئیس هیئت داوری یک قاضی است که با معرفی ریاست قوه قضاییه انتخاب می‌گردد و دو عضو دیگر آن نیز از صاحب‌نظران در زمینه‌های اقتصادی و مالی به پیشنهاد سازمان و تأیید شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار در جهت رسیدگی به اختلافات میان کارگران، بازارگردانان، ناشران، سرمایه‌گذاران، معامله گران، مشاوران سرمایه‌گذاری و سایر اشخاص ذی‌ربط تعیین می‌گردد. پرواضح است معنای حقیقی متن ماده، مشخص می‌گردد نهاد داوری در بورس اوراق بهادار صرفاً در حدود یک هیئت حل اختلاف است که به‌صورت کامل انجام امور توسط داوران، زیر نظر دولت مراجع ذی‌صلاح است.
معنای داوری
منبع: وکیل صلح
دیدگاهتان را بنویسید